پنجم:

از جمله مواعظ امام صادق ‏عليه السلام موعظه‏ اى است كه شيخ صدوق ‏رحمه الله در «امالى» خود نقل كرده كه گويد:

    مردى خدمت امام صادق‏ عليه السلام شرفياب شد ، عرض كرد: پدر و مادرم فدايت باد اى فرزند رسول خدا ! به من پند و اندرزى بياموز !

    حضرت فرمود:

 إن كان اللَّه تبارك وتعالى قد تكفّل بالرزق ، فاهتمامك لماذا ؟

 وإن كان الرزق مقسوماً ، فالحرص لماذا ؟

 وإن كان الحساب حقّاً ، فالجمع لماذا ؟

 وإن كان الثواب عن اللَّه حقّاً ، فالكسل لماذا ؟

 وإن كان الخلف من اللَّه عزّوجلّ حقّاً ، فالبخل لماذا ؟

 وإن كانت العقوبة من اللَّه عزّوجلّ النار ، فالمعصية لماذا ؟

 وإن كان الموت حقّاً ، فالفرح لماذا ؟

 وإن كان العَرْض على اللَّه حقّاً ، فالمكر لماذا ؟

 وإن كان الشيطان عدوّاً ، فالغفلة لماذا ؟

 وإن كان المَمرّ على الصراط حقّاً ، فالعُجب لماذا ؟

 وإن كان كلّ شي‏ء بقضاء وقدَر ، فالحزن لماذا ؟

 وإن كانت الدنيا فانية ، فالطمأنينة إليها لماذا ؟ (61)

 اگر به راستى خداوند متعال كفيل روزى است؛ پس اندوه تو براى چيست؟

 و اگر روزى تقسيم شده است؛ پس حرص ورزيدن تو براى چيست؟

 و اگر حساب حق است؛ پس جمع كردن مال براى چيست؟

 و اگر پاداش از ناحيه خداوند متعال حق است؛ پس تنبلى براى چيست؟

 و اگر (در مقابل هر انفاقى) عوض از سوى خداوند متعال حقيقت دارد؛ پس بخل براى چيست؟

 و اگر كيفر از سوى خداوند متعال آتش دوزخ است؛ پس گناه براى چيست؟

 و اگر مرگ حق است؛ پس شادمانى براى چيست؟

 و اگر حضور يافتن و ظاهر گشتن در پيشگاه الهى حق است؛ پس نيرنگ و حيله براى چيست؟

 و اگر شيطان دشمن است؛ پس غفلت براى چيست؟

 و اگر عبور از صراط حقيقت دارد؛ پس عجب و خودبينى براى چيست؟

 و اگر هر چيزى با قضا و قدر تحقّق پيدا مى‏كند؛ پس غصّه براى چيست؟

 و اگر دنيا فانى و بى ‏اعتبار است؛ پس اعتماد و دل بستن به آن، براى چيست؟

----------------------------------------------------

61) امالى شيخ صدوق : 56 ح 5 مجلس 2 ، التوحيد : 376 ح 21 ، الخصال : 450 ح 55 .

    بخشى از اين روايت در بحار الأنوار : 157/73 ح 160  1 ح 300  1 ح 1 و 284/75 ح 1 ، و تمام آن در ج : 190/78 ح 1 نقل گرديده است .