فرمان حضرت امام رضا عليه السلام

به دعا نمودن براى امام زمان عجّل اللَّه تعالى فرجه

حضرت امام رضا عليه السلام تجليل‏ هاى ويژه ‏اى را نسبت به امام زمان عجّل اللَّه تعالى فرجه ‏انجام مى ‏دادند و همان‏گونه كه از شعر دعبل و احترام خاصّ آن حضرت استفاده ‏مى ‏شود، امام رضا عليه السلام مى‏ خواسته ‏اند با رفتار ويژه خود همه دوستان و شيعيان را به ‏انجام اين‏ گونه احترام، به خاطر ياد امام عصر ارواحنا فداه راهنمايى كنند.

   و نيز حضرت امام رضا عليه السلام به كسانى كه به حضورشان شرفياب مى ‏شدند پيوسته‏ دستور مى ‏دادند دعاى غيبت(75) را بخوانند.

   از جمله «وكان يأمر بالدعاء...» تأكيد و اصرار حضرت امام رضا عليه السلام به خواندن اين‏ دعا استفاده مى‏شود.

   اگر چشم و گوش باطنى ما باز مى ‏بود، شايد به ما نيز خواندن اين دعا را سفارش ‏مى ‏فرمودند.

به زائرين محترم حضرت امام رضا عليه السلام توصيه مى‏ شود در بارگاه ملكوتى آن‏ حضرت، از خواندن زيارت ‏هاى حضرت مهدى عجّل اللَّه تعالى فرجه و دعا نمودن براى‏ تعجيل ظهور آن بزرگوار غفلت و كوتاهى نكنند؛ زيرا يكى از مكان‏هايى كه در آن‏ها دعا براى ظهور امام زمان ارواحنا فداه سفارش و تأكيد شده، حرم نورانى حضرت امام ‏رضا عليه السلام است.

   ما بايد مواظب باشيم وقتى كه وارد حرم و بارگاه آن حضرت مى ‏شويم درباره‏ خواسته‏ ها و حاجت‏هاى خود دقّت كنيم و با در نظر داشتن عظمتِ ولايت و قدرت ‏آن بزرگوار، از درخواست حاجت‏هاى بزرگ دريغ نورزيم و توجّه داشته باشيم كه‏ حاجتى مهمتر و بزرگتر از فرا رسيدن فرج و ظهور منتقم آل محمّد عليهم السلام و دوران پرشكوه ‏حكومت آن بزرگوار نيست.

   ولى متأسّفانه هدف برخى از زائرين، فقط درخواست حاجت‏هاى مادّى از حضرت امام رضا عليه السلام است و اين كار يقيناً اشتباه است. مخصوصاً اگر انسان حاجت‏ خود را رسيدن به ثروت‏هاى كلان و مال بى‏ شمار قرار دهد كه در بسيارى از موارد سبب طغيان صاحبان آن شده به گونه ‏اى كه هيچ‏گونه توجّهى به مسئوليّت خود دربرابر ثروت‏هاى انباشته خويش ندارند.

   واضح است كسانى كه داراى چنين ثروت‏هايى نيستند در برابر آن، مسئوليّتى نيز ندارند.

حضرت امام رضا عليه السلام فرمودند:

هر كس از خداوند به روزى كم راضى شود، خدا از او به عمل كم راضى مى‏ شود.

   و روايت شده از ابن ابى شعبه حلبى و نوفلى كه بر حضرت امام رضا عليه السلام وارد شديم و به آن حضرت گفتيم كه ما در وسعت رزق و فراوانى در زندگى بوديم ولى ‏حال ما تغيير كرد و فقير شديم، دعا كنيد كه خدا آن را به ما برگرداند.

   حضرت فرمود:

مى ‏خواهيد چگونه بشويد؟ آيا مى ‏خواهيد شاه باشيد؟! آيا خوشحال مى‏ شويد كه مانند طاهر و هرثمه (كه از سركردگان مأمون بودند) باشيد ولى بر خلاف اين ‏عقيده و آئينى كه اكنون بر آن هستيد مى ‏بوديد؟!

گفتم: نه واللَّه؛ مرا شاد نمى‏ كند كه دنيا و آنچه در آن است از طلا و نقره از من باشد و من بر خلاف اين عقيده باشم كه معتقد هستم.

حضرت فرمود:

حق تعالى مى‏ فرمايد:

«إِعْمَلُوا آلَ داوُدَ شُكْراً وَقَليلٌ مِنْ عِبادِيَ الشَّكُور»(76).

اى آل داود؛ شكر (نعمت‏ها) را بجاى آوريد و عدّه كمى از بندگان من شكر گزارند.

آن‏گاه فرمود: گمان خود را به خدا نيكو كن؛ همانا هر كس گمان او به خدا نيكو شد، خدا نزد گمان او است و كسى كه به روزى كم راضى شد، خداوند از او عمل‏ كم را مى‏ پذيرد، و كسى كه به مال حلالِ اندك راضى شد، مؤونه او سبك ‏مى‏ شود، و خانواده او بانشاط مى ‏باشند، و خداوند او را به درد دنيا و دواء آن بينا مى ‏كند، و او را از دنيا به سوى بهشت به سلامت بيرون مى ‏برد.(77)

بنابراين به شكر و سپاس خداوند بزرگ بپردازيد و همّ و غمّ خود را فقط نيازهاى مادّى قرار ندهيد؛ بلكه به حاجت‏هاى معنوى بپردازيد و توجّه داشته باشيد كه ‏بزرگترين حاجت معنوى - كه نيازهاى مادّى را نيز برطرف مى‏ سازد – فرا رسيدن ظهور پرشكوه امام زمان عجّل اللَّه تعالى فرجه مى‏ باشد.

يكى از نكته ‏هاى بسيار ارزشمند و اساسى اين است كه ما بايد فرج و گشايش را - نه براى خودمان - بلكه براى اهل بيت‏ عليهم السلام بخواهيم كه نتيجه آن، گشايش و راحتى‏ خودمان نيز مى‏ باشد. به اين دليل كه هر كسى بايد محمّد و آل محمّد صلوات اللَّه عليهم ‏اجمعين نزد او مقدّم بر خود و نزديكانش باشند.

   به اين مقدّمه توجّه كنيد: ما مى ‏دانيم ظلم‏ها و ستم‏هاى فراوانى كه بر اهل بيت‏ عليهم السلام‏ وارد شده تا ظهور حضرت بقيّة اللَّه الأعظم ارواحنا فداه ادامه دارد و شدّت‏ها و سختى ‏هاى وارده بر خاندان وحى‏ عليهم السلام هنوز وجود دارد. به اين جهت در دعاها مى ‏گوييم: «أللّهمّ عجّل فرجهم» و تعبيرات بسيار ديگرى از اين نمونه كه فرج و گشايش آن‏ها را از خداوند مى‏ خواهيم و تحقّق فرج در صورتى است كه ظلم و سختى وجود داشته باشد. پس چون ظلم و ستم و سختى و شدّت هنوز بر اهل ‏بيت ‏عليهم السلام ادامه دارد، فرج و ظهور آن بزرگواران را از خداوند مى ‏خواهيم.

   بنابراين اگر جامعه ما در سختى و شدّت به سر مى ‏برد و گرفتارى‏ها ما را احاطه ‏كرده است، از آنجا كه ستم ها و سختى ‏ها بر پيامبر و آل پيامبر صلوات اللَّه عليهم هنوز ادامه ‏دارد، ما بايد برطرف شدن گرفتارى و ظلم و ستم از آنان را مقدّم بر رفع گرفتارى وظلم و ستم از خود بدانيم و براى برطرف شدن آن دعا كنيم كه اگر چنين كارى انجام ‏دهيم، در نتيجه براى خودمان نيز دعا كرده ‏ايم.

شخصى در صحن حرم حضرت امام رضا عليه السلام زنى را مى ‏بيند كه به شدّت ‏مى‏ گريسته است. آن زن به او مى ‏گويد: شوهر من فرار كرده و مرا با چهار دختر تنها گذارده و چون پول اجاره ‏خانه ندارم، صاحبخانه اثاثیه ما را بيرون ريخته، با اين ‏وضع چكنم؟

   آن شخص مقدارى به آن زن كمك كرده و از اينكه نتوانسته مشكل آن زن را حلّ‏ كند و خانه ‏اى براى او اجاره كند غمگين به حرم مطهّر حضرت امام رضا عليه السلام مشرّف‏ مى‏ شود و به حضرت امام رضا عليه السلام مى ‏گويد: آقاجان؛ به خاطر اين افراد ستمديده ومظلوم، فرج را از خداوند بخواهيد و مشكل غيبت را پايان دهيد.

   ناگهان متوجّه مى‏ شود كه حضرت امام رضا عليه السلام به صورت الهام به او مى ‏فرمايند:

ظلم و ستمى كه بر ما اهل بيت وارد شده، از همه بيشتر است.(78)

اميدواريم خداوند به زودى به صاحب امر ولايت الهى، فرمان قيام و انتقام را صادر فرمايد تا با ظهور مقام ولايت خاندان وحى ‏عليهم السلام ريشه ظلم و ستم در سراسر جهان ريشه‏ كن شود.

---

75) اين دعا را در «بخش نهم: ص 223» نقل مى ‏كنيم.

76) سوره سبأ، آيه 13.

77) منتهى الآمال: 928.

78) يكى از موارد ظلم و ستمى كه بر اهل بيت ‏عليهم السلام روا شده است، كم‏ توجّهى و يا بى‏ توجّهى بسيارى از افراد به متن دعاها و زياراتى مى ‏باشد كه از خاندان وحى ‏عليهم السلام وارد شده است. با توجّه و دقّت در متن دعاها و زيارات، به معارف و عقايد مهمّى دست مى‏ يابيم كه چه ‏بسا مانند آن‏ها در روايات اندك است. با اين همه، متأسّفانه برخى از افراد به دعاها و زيارت ‏ها فقط از جنبه ثوابِ آن‏ها مى ‏نگرند و به آثار مهمّ ديگر آن توجّهى نمى كنند.