6) وصف وليد بن يزيد بن عبدالملك
وليد از جوانان و باريك بينان و دليران و بخشندگان و زورمندان بنى اميّه بود وفرورفته در بازىگرى و باده گسارى و خنياگرى بود. در اين زمينه بسى كارها كرد كه انگيزه كشتنش گشت. از ميان سروده هاى نيكوى او اين بود كه چون شنيد كه هشام درپى بركنارى اوست، سرود:
كفرتَ يداً من منعم لو شكرتَها جزاك به الرّحمنُ ذوالفضل والمنّ
دست بخشندهاى را ناسپاس گذاشتى كه اگر سپاس آن به جاى مى آوردى، خداى بخشنده مهربان پاداش نيك به تو مىداد.
بيت هاى چهارگانه آن پيشتر ياد شد. سخن سرايان از سروده هاى او درباره زيباپرستى و گله از دلدار و ستايش باده ناب و جز آن در سروده هاى خويش گنجانده اند و بسى باريك بينى ها از او دزديده اند. به ويژه ابونُواس از او بسيار گرفته است.
وليد گويد: دوستارى آهنگ و ترانه، مايه گرايش به كام جويى مىشود و مردانگى را مى ميراند و جاى باده را مىگيرد و كار مستى مىكند. اگر به ناچار مىخواهيدبخوانيد و بنوازيد، زنانتان را از اين كار به دور داريد؛ زيرا آوازخوانى دام و دانه زيبارويان است. من اين را به زبان خود مىگويم كه از هر كامى براى من گواراتر است و به نزديك من از آب خنك آرام بخشتر؛ ولى بهتر آن است كه مرد روى به راستى ودرستى آورد.
گويند: يزيد بن منبّه وابسته ثقيف، وليد را ستود و بر خلافت شادباش گفت.
وليد دستور داد كه بيتها را بشمارند و او را بر هر بيتى هزار درم دهند.
بيتها را شمردند كه به پنجاه برآمد و او را پنجاه هزار درم دادند(1).
او نخستين خليفه اى بود كه بر هر بيتى هزار درم بخشيد.
از آن داستانها كه درباره او همه جاگير است اين است كه قرآن گرامى را گشود وفال گرفت. اين آيه آمد: «گشايش جستند و هر گردنكش ستمكارى به نابودى گراييد»(2).قرآن را افكند و تير بر آن زد و گفت:
تخاطبني بحبّار عنيد فها أنا ذاك جبّار عُنيد
إذا ما جئت ربّك يوم حشر فقل يا ربّ مزّقني الوليد
مرا گردنكش ستمكار مىخوانى؛ اينك همان گردنكش ستمكارم. چون روزرستاخيز به نزد پروردگارت شدى، بگو: پروردگارا؛ وليد مرا پارهپاره كرد.
پس از آن ديرى برنيامد كه او كشته شد.
از گفته هاى زيباى او! اين است كه چون مسلمة بن عبدالملك مرد، هشام به سوگوارى درنشست. وليد كه مست و لول بود، به نزد او شد و پوستين خز را بر زمين همى كشاند. بر سر هشام ايستاد و گفت: اى سرور خداگرايان! فرجام هر ماندگار،پيوستن به گذشته روزگار است؛ پس از مسلمه نخجير براى شكار به كاستى نشسته است و مرزهاى استوار به سستى گراييده؛ در پى گذشته تند رفتار شود هر آنكه استوار و كامكار است؛ «توشه برگيريد بسيار، كه پرهيزگرى بهتر است از هر كار»(بقره / 197 / )».
هشام روى برگرداند و هيچ پاسخ نيارست و مردم از گفتار خاموش گشتند و پاسخ نگفتند.
گروهى وليد را از آنچه درباره اش گفته شده است پاك دانسته، آن را انكار كرده اند و نادرست شمرده اند. گفته اند: اينها بر او چسبانده شده است!
گفتار اين گروه درست نيست ]آنچه درباره اش گفته شده، درست است[.(3)
----------------------------------------
1) برابر با 148500 گرم سيم، برابر با 67567500 ريال به پول امروزى (هر درم 2/97 گرم و هر گرم 455 ريال).
2) سوره ابراهيم، آيه 15.
3) تاريخ كامل ابن اثير: 3145/7.
منبع : معاويه : ج ... ص ...
بازديد امروز : 0
بازديد ديروز : 22806
بازديد کل : 88869196
|