(4)

گفتار عمروعاص به معاويه

درباره اميرالمؤمنين ‏عليه السلام

ابن اعثم كوفى آورده است: «آن گاه كه على عليه السلام نامه ‏اى به وسيله جرير بن عبداللَّه به‏ معاويه فرستاد، وى را به بيعت و اطاعت دعوت كرد. معاويه از اين پيام صلح ‏آميز على ‏آشفته خاطر شد و پى عمروعاص فرستاد تا او را يارى دهد. چون عمروعاص نزد معاويه آمد، ابن سفيان وى را از تمهيدات على ‏عليه السلام آگاه ساخت.

عمرو گفت: با على مخالفت و يا جنگ نكن. معاويه گفت: ما به خاطر قطع رحم وتفرقه و شكافى كه بين امت ايجاد نموده و عصيان پروردگارش و نقض بيعت و قتل ‏خليفه با او سر جنگ داريم. عمرو گفت: على از همه مردم در فضايل برتر است و تو هجرت و سابقه او در اسلام و دامادى و قرابت او با پيامبر را ندارى؛ و شجاعت او را احدى از عرب ندارد و در نزد خدا و رسولش، داراى حسن جمال است. معاويه گفت: راست گفتى. همين طور است كه مى‏ گويى، اما ما به خاطر خون عثمان او را ملزم ‏مى ‏نماييم كه بپذيرد.

عمرو خنديد و گفت: از اين كه سخنان را از شما مى ‏شنوم تعجب مى‏ كنم! چرا كه ازمن و تو مى ‏بايد تقاص اين خون را مطالبه نمود. تو در شرايط سخت به استغاثه او پاسخ مثبت ندادى و تعلل ورزيدى و من با اين كه در جلو چشمانم خانه ‏اش را محاصره نمودند به فلسطين گريختم و از مدد به او دريغ نمودم. و افزود: كسى چون‏ من خدعه گر نمى ‏شود و معاويه گفتار عمرو را تأييد كرد»(1).

پيشواى صالحان، اكنون كه از روند صلح و اصلاح اهل شام مأيوس شد به ‏گردآورى نيروى بيشتر پرداخت، و چاره كار را در مبارزه با گروه قاسطين ديد.

گزارش مسعودى حاكى است كه: «پس از شش ماه و سيزده روز از نبرد جمل، «نود هزار» نيرو به يارى امام در رويارويى با سپاه شام فراهم شدند. از جنگاوران «بدر» هشتاد و هفت نفر «هفده نفر از مهاجر و هفتاد نفر از انصار - كه در صلح حديبيه با پيامبر صلى الله عليه وآله وسلم بودند شركت جستند و هزار و هشتصد نفر از صحابه او را يارى ‏مى‏ كردند»(2).(3)

 

---

1) الفتوح: 386/2 و 387، تاريخ يعقوبى: 185/2 و 186.

2) مروج الذهب: 709/1 و 733، الفتوح: 450/2، تاريخ يعقوبى: 188/2.

3) تاريخ ولايت در نيم قرن اوّل: 181.

 

 

منبع: معاويه ج ... ص ...