(6)

زيارت ششم وداع

در كتاب «المزار الكبير» روايت كرده است: هنگامى كه خواستى وداع كنى، بگو:

سَلامٌ عَلَيْكَ يا مَوْلايَ وَرَحْمَةُ اللَّهِ وَبَرَكاتُهُ، أَنْتَ لَنا جُنَّةٌ مِنَ الْعَذابِ، وَهذا أَوانُ انْصِرافي عَنْكَ، غَيْرَ راغِبٍ عَنْكَ، وَلا مُسْتَبْدِلٍ بِكَ، وَلامُؤْثِرٍ عَلَيْكَ، وَلا زاهِدٍ في قُرْبِكَ، وَقَدْ جُدْتُ بِنَفْسي لِلْحَدَثانِ، وَتَرَكْتُ ‏الْأَهْلَ وَالْأَوْلادَ وَالْأَوْطانَ، فَكُنْ لي شافِعاً يَوْمَ حاجَتي وَفَقْري، يَوْمَ ‏لايُغْني عَنّي والِدي وَلا وَلَدي.

   أَسْأَلُ اللَّهَ الَّذي قَدَّرَ رَحيلي إِلَيْكَ أَنْ يُنَفِّسَ بِكُمْ كُرْبَتي، وَأَسْأَلُ اللَّهَ‏ الَّذي قَدَّرَ عَلَيَّ فِراقَ مَكانِكَ أَنْ لايَجْعَلَهُ اخِرَ الْعَهْدِ مِنْ رُجُوعي إِلَيْكَ، وَأَسْأَلُ اللَّهَ الَّذي أَبْكى عَلَيْكَ عَيْني أَنْ يَجْعَلَهُ لي سَنَداً وَذُخْراً، وَأَسْأَلُ ‏اللَّهُ الَّذي أَراني مَكانَكَ، وَهَداني لِلتَّسْليمِ عَلَيْكَ، وَزِيارَتي إِيَّاكَ أَنْ ‏يُورِدَني حَوْضَكُمْ، وَيَرْزُقَني مُرافَقَتَكُمْ فِي الْجِنانِ.

   اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا صَفْوَةَ اللَّهِ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا رَسُولَ اللَّهِ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ‏ يا أَميرَالْمُؤْمِنينَ، وَوَصِيَّ رَسُولِ رَبِّ الْعالَمينَ، وَقآئِدَ الْغُرِّ الْمُحَجَّلينَ، اَلسَّلامُ عَلَى الْحَسَنِ وَالْحُسَيْنِ سَيِّدَيْ شَبابِ أَهْلِ الْجَنَّةِ، اَلسَّلامُ عَلَى ‏الْأَئِمَّةِ  -  و بقيّه امامان را نام مى ‏برى (عليهم السّلام) -   وَرَحْمَةُ اللَّهِ وَبَرَكاتُهُ.

   اَلسَّلامُ عَلى مَلآئِكَةِ اللَّهِ الْمُقيمينَ الْمُسَبِّحينَ، اَلَّذينَ هُمْ بِأَمْرِ رَبِّهِمْ ‏يَعْمَلُونَ، اَلسَّلامُ عَلَيْنا وَعَلى عِبادِ اللَّهِ الصَّالِحينَ.

   أَللَّهُمَّ لاتَجْعَلْهُ اخِرَ الْعَهْدِ مِنْ زِيارَتي إِيَّاهُ، فَإِنْ جَعَلْتَهُ فَاحْشُرْني مَعَهُ‏ وَمَعَ ابآئِهِ الْماضينَ، وَإِنْ أَبْقَيْتَني يا رَبِّ فَارْزُقْني زِيارَتَهُ أَبَداً ماأَبْقَيْتَني، إِنَّكَ عَلى كُلِّ شَيْ‏ءٍ قَديرٌ.

سلام بر تو اى مولاى من، و رحمت خدا و بركات او بر تو باد، تو براى ما سپرى از عذاب هستى، و اكنون زمان بازگشت من فرارسيده، در حاليكه از شما روى برنگردانده، و كسى را جايگزين شما نساخته، و ديگرى را بر شما ترجيح نداده ‏ام، و در نزديك ‏بودن با شما بى‏ اعتنا نيستم، و به تحقيق جان خود را در برابر حوادث روزگار قرار دادم، و اهل و عيال و اولاد و سرزمين خود را رها كرده ‏ام، پس شفيع من باش روز نيازمندى و تهيدستى ‏ام، روزى كه نه پدرم و نه فرزندم مرا بى ‏نياز مى‏ كند. از خداوندى كه كوچ‏ كردنم را به سوى شما مقدّر فرمود مى‏ خواهم كه به وسيله شما اندوهم را برطرف كند، و از خداوندى كه دورى از مكان تو را بر من مقدّر فرمود مى‏ خواهم كه اين زيارت را آخرين ديدار و آخرين رجوع من به سوى شما قرار ندهد، و از خداوندى كه چشم مرا بر شما گريان نمود مى‏ خواهم كه آن را براى من پشتوانه و ذخيره قرار دهد، و از خداوندى كه مكان و جايگاه شما را به من نشان داد، و براى سلام كردن بر شما، و زيارتتان هدايت كرد مى‏ خواهم كه مرا در كنار حوض شما وارد كند، و همراه ‏بودن با شما را در بهشت روزى ‏ام گرداند. سلام بر تو اى برگزيده خداوند، سلام بر تو اى رسول خدا، سلام بر تو اى امير و فرمانرواى مؤمنان، و وصىّ و جانشين رسول پروردگار جهانيان، و پيشواى روسفيدان، سلام بر حسن و حسين دو سرور جوانان اهل بهشت، سلام بر امامان و رحمت خدا و بركات او (بر آنان باد). سلام بر فرشتگان خداوند كه در اين مكان اقامت گزيده و تسبيح‏ گويانند، آنان‏كه به دستور پروردگارشان عمل مى‏ كنند، سلام بر ما و بر بندگان شايسته خداوند. خداوندا؛ اين زيارت را آخرين ديدار من و آخرين زيارت من او را قرار نده، و اگر قرار دادى مرا با او و همراه پدران گذشته ‏اش محشور فرما، و اگر عمرى دادى و باقى گذاشتى مرا اى پروردگار من؛ پس همواره تا مادامى كه مرا باقى داشته‏ اى زيارت او را روزيم گردان، كه تو برهر چيز توانا هستى.

و مى گويى: أَسْتَوْدِعُكَ اللَّهَ وَأَسْتَرْعيكَ، وَأَقْرَأُ عَلَيْكَ السَّلامَ، امَنَّا بِاللَّهِ‏ وَبِما دَعَوْتَ إِلَيْهِ. أَللَّهُمَّ اكْتُبْنا مَعَ الشَّاهِدينَ.

   أَللَّهُمَّ ارْزُقْني مَوَدَّتَهُمْ أَبَداً ما أَبْقَيْتَني، اَلسَّلامُ عَلى مَلآئِكَةِ اللَّهِ‏ وَزُوَّارِ ابْنِ رَسُولِ اللَّهِ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ مِنّي أَبَداً ما بَقيتُ دآئِماً وَإِذا فَنَيْتُ، اَلسَّلامُ عَلَيْنا وَعَلى عِبادِ اللَّهِ الصَّالِحينَ.

  تو را به خدا مى‏ سپارم و از تو نگهبانى مى ‏طلبم، و بر تو سلام بازگشت مى‏ كنم، به خدا و آنچه به سوى آن دعوت كردى ايمان آورديم. خداوندا؛ ما را با گواهان بنويس. خداوندا؛ مودّت و دوستى ايشان را هميشه تا مادامى كه مرا باقى داشته ‏اى روزيم گردان، سلام بر فرشتگان خداوند و زائران (محترم) پسر رسول خدا، سلام من بر تو همواره تا مادامى كه باقى هستم و زمانى كه از دنيا رفتم،  سلام بر ما و بر بندگان صالح و نيكوكار خداوند.

و چون از بارگاهش بيرون آمدى، تا هنگامى كه از چشمت پنهان نگشته است ‏رويت را از آن بر مگردان.(8)

اين وداع را بعضى از بزرگان در باب زيارت‏هاى حضرت امام رضا عليه السلام آورده‏ اند ولى ظاهراً مخصوص وداع با آن حضرت نيست.

---

8) المزار الكبير: 653، بحار الأنوار: 48/102. و در روضة الأذكار (مخطوط): 74 و كتابٌ في الزيارات والأدعية (مخطوط): 79 با اندكى اختلاف نقل شده است.