دوستان در دشواريها، تجربه مى ‏شوند

   با سختيها و تلخيها، مى‏توان دوستان واقعى را شناخت و ميزان صداقت ‏آنان را بدست آورد. مصائب و گرفتاريهائى كه براى اهل بيت ‏عليهم السلام پيش آمد وهمچنين غيبت امام عصر ارواحنا فداه، وسيله بزرگى براى آزمايش و شناخته‏ شدن شيعيان واقعى بوده و هست؛ زيرا تنها پيروان راستين حاضرند از رهبران ‏خود حتّى در سخت‏ترين شدايد حمايت وپشتيبانى كنند و در امتحان و تجربه‏ سرافراز باشند.

   به اين جهت آن گاه كه حضرت يوسف على ‏نبيّنا و آله و عليه ‏السّلام از زندان آزاد شد، بر در زندان نوشت:

هذا قُبُورُ الْاَحْياءِ وَبَيْتُ ‏الْاَحْزانِ وَتَجْرِبَةُ الْاَصْدِقاء وَشِماتَةُ الْاَعْداءِ.(7)

زندان، قبور زندگان و خانه غمها و وسيله تجربه دوستان و سرزنش كردن ‏دشمنان است.

   بنابراين سختيها و گرفتاريها به هر گونه و به هر صورتى كه باشد، وسيله ‏اى ‏است كه انسان مى‏ تواند با آن، دوستان خود را آزمايش كند و ميزان دوستى آنان ‏را تجربه نمايد.

   دشمنان واقعى آنانند كه به ظاهر لباس دوستى را پوشيده ‏اند؛ ولى در مواقع ‏خطرناك، دوستان را رها كرده و از دشمنان، بيشتر ضربه مى ‏زنند. سختيها وگرفتاريها، محك تجربه و وسيله شناخت اين گونه افراد است.

---

7) بحار الأنوار: 294/12.