پس از نزاع و درگیری

جایی برای انتخاب مردمی نیست

در روز سقیفه چون کار به نزاع شدید و زد و خورد کشیده شد باید به خدا و رسول او مراجعه می کردند به دلیل آیۀ شریفۀ:

«فَمَنْ حَاجَّكَ فِيهِ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْا نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَأَبْنَاءَكُمْ وَنِسَاءَنَا وَنِسَاءَكُمْ وَأَنْفُسَنَا وَأَنْفُسَكُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللهِ عَلَى الْكَاذِبِينَ».(1)

’’بنابراین هر کس دربارۀ عیسی بعد از آن‌ که بر تو [به واسطۀ وحی دربارۀ ولادت و زندگی‌اش] آگاهی کامل آمد گفت‌ و گوی بی‌ منطق کند، بگو: بیایید ما پسرانمان [حسن و حسین علیهما السلام] و شما پسرانتان را، و نیز ما زنانمان [فاطمه علیها السلام] و شما زنانتان را، و همچنین ما مردانمان [علی‌ بن‌ ابی‌‌ طالب علیه السلام] و شما مردانتان را دعوت کنید، سپس یکدیگر را نفرین کنیم، آن‌گاه لعنت خدا را بر دروغ‌گویان قرار دهیم‘‘.

پس با مراجعه به قرآن طبق آیۀ شریفۀ:

«يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَأُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ ۖ فَإِنْ تَنَازَعْتُمْ فِي شَيْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللهِ وَالرَّسُولِ إِنْ كُنْتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ ۚ ذَٰلِكَ خَيْرٌ وَأَحْسَنُ تَأْوِيلًا».(2)

’’ای مؤمنان! از خداوند اطاعت کنید، و نیز از پیامبر و صاحبان امرتان [که اوصیای به‌ حق پیامبرند و مثلِ او دارای مقام عصمتند] فرمان ببرید! پس هرگاه دربارۀ چیزی [از احکام و امور مادّی و مسائل خانوادگی و اجتماعی و جنگ و صلح] اختلاف داشتید، اگر به خداوند و قیامت مؤمن هستید [برای خاتمه‌ یافتنِ اختلاف] آن را به خدا و پیامبر ارجاع دهید! این [کار] برای شما بهتر و از نظر عاقبت نیکوتر است‘‘.

هیچکس مانند حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام سنخیّت با رسول خدا صلّی الله علیه وآله نداشته پس باید آن حضرت را انتخاب می کردند نه دیگری را، چون انتخاب آن ها بر فرض صحّت آن در موردی است که قبل از آن نزاع و درگیری بودہ؛ پس باید به دستور آیهٔ شریفه به خدا و رسول او رجوع کنند.

بنابراین جایی برای انتخاب آن ها باقی نمی ماند و همانگونه که پیروان غدیر معتقدند باید از حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام که طبق آیۀ شریفۀ «وَأَنْفُسَنَا وَأَنْفُسَكُمْ» نفس پیامبر اکرم صلّی اللہ علیه و آله ھستند، پیروی کنند.

بنابراین بر فرض اینکه مردم حقّ تعیین خلیفه داشته باشند، به دلیل آیهٔ شریفۀ: «فَإِنْ تَنَازَعْتُمْ فِي شَيْءٍ...» در سقیفه چنین حقّی نداشتند زیرا نزاع و درگیری در سقیفه جایی برای انتخاب مردمی باقی نمی گذارد.

---

(1) سورۀ نساء، آیۀ 59 .

(2) سورۀ آل عمران، آیۀ 61 .