بُعد مادّى و معنوى انسان

    همان گونه كه مى ‏دانيد انسان از دو بُعد روحى و جسمى تركيب شده است و به اين جهت نبايد فقط به بُعد مادّى و جنبه‏ هاى دنيوى و جسمانى خويش توجّه داشته باشد ؛ بلكه بايد به بُعد معنوى خود نيز كاملاً توجّه داشته باشد و گرنه توجّه به يك بُعد و فراموش كردن بُعد ديگر ، غفلت و فراموشى از بُعد مهمّ وجود خود كه همان بُعد معنوى است، مى‏ باشد .

    عموم انسان‏ها در عصر غيبت از بُعد معنوى خويش آن گونه كه بايد بهره نبرده ‏اند ، ولى در عصر ظهور كه روزگار تكامل شخصيّت انسان‏ها است ، جامعۀ بشريّت در هر دو بُعد مادّى و معنوى به تكامل مى ‏رسد و در فضايى سرشار از نور دانش و بينش به انجام برنامه‏ هاى حياتبخش مى ‏پردازد .

    در آن روزگار قوّه نظرى و عملى انسان‏ها از پليدى‏ ها پاك شده به گونه ‏اى كه در افكار و رفتار خويش پيرو مكتب خاندان وحى عليهم السلام مى ‏باشند و بر اين اساس وجود خويش را فروزان از نور دانش و بينش مى‏ سازند .

    و به همين جهت ، احساسات و ادراكات انسان در آن روزگار پرشكوه ، پاك از پليدى‏ ها شده و مكاشفات شيطانى آنان را به دام اشتباهات نمى اندازد.

    بنابراين ؛ خوشا به حال آنان كه آن زمان را درك مى‏ كنند و همان گونه كه در عصر ظهور فرمانبردار آن بزرگوار مى‏ باشند در عصر غيبت نيز از آن حضرت پيروى مى‏ نمايند .

    اين حقيقتى است كه در كلمات اهل بيت عليهم السلام به آن تصريح شده است .

    رواياتى كه بيانگر اين حقيقت و روشنگر چگونگى عصر نورانى ظهور است ، داراى نكته‏ هاى مهمّى مى‏ باشد  كه انسان را با وظيفۀ خود در زمان غيبت آشنا مى‏ سازد و برنامۀ عملى آنان را در دوران تيرۀ قبل از ظهور بيان مى‏ نمايد و هم بيانگر حالت شادمانى و سرور پيروان مكتب اهل بيت عليهم السلام مى باشد .

    امام صادق عليه السلام از رسول خدا صلى الله عليه وآله وسلم نقل مى‏ نمايند :

 طوبى لمن أدرك قائم أهل بيتي وهو مقتد به قبل قيامه ، يتولّى وليّه ويتبرّأ من عدوّه ، ويتولّى الأئمّة الهادية من قبله ، اُؤلئك رفقائي وذوو ودّي ومودّتي ، وأكرم اُمّتي عليّ .(141)

 خوشا به حال كسى كه قائم اهل بيت مرا درك نمايد در حالى كه قبل از قيام او از او پيروى نموده ، دوست او را دوست مى‏ دارد و از دشمنش بيزارى مى‏ جويد . و ولايت امامانِ هدايت‏گر قبل از او را دارا مى ‏باشد . آن‏ها رفقاى من و صاحب محبّت و مودّت من مى ‏باشند و براى من گرامى‏ ترين امّت من هستند .

    بنابراين ، ميزان درك و فهم و مقدار شناخت انسان بايد تا حدّى باشد كه بتواند دوستان آن حضرت را از كسانى كه ادّعاى دوستى مى ‏كنند و نان را به نرخ روز مى‏ خورند تشخيص دهد ، و قاطعان طريق را به عنوان دوستان امام زمان ارواحنا فداه و نوكران آن حضرت جايگزين ننمايد .

    روايتى را كه نقل كرديم گرچه دربارۀ عصر درخشان ظهور است ، ولى تكاليف بسيار مهمّى از وظيفه‏ ها و برنامه ‏هاى عملى عصر غيبت را نيز بيان نموده كه متأسّفانه نه آن‏ها را از تكاليف عصر غيبت شمرده ‏اند و نه به آن‏ها درست توجّه مى‏ شود .

---

141) الغيبة شيخ طوسى رحمه الله : 275 .