ڪم جي شرطن ۽ ان جي رڪاوٽن کي مد نظر رکون:

پنهنجي ڪمن جي نتيجي تائين پهچڻ لاءِ ڪمن جي شرطن ۽ وسيلن کي آماده ڪريون ۽ انهن جي لاءِ ضروري شين کي انجام ڏيون. پوءِ پنهنجي ڪمن جي نتيجي ۽ هدف تائين پهچڻ لاءِ ثابت قدم رهون. ڇوجو حضرت اميرالمومنين علي عليه السلام فرمائن ٿا:

(وَمَنۡ لا بَدَ الاُمُوۡرَ عَطِبَ[1])

جيڪو ڪم جي ساز و سامان کي آماده ڪرڻ کانسواءِ سختين کي برداشت ڪندو، اهو نابود ۽ هلاڪ ٿي ويندو.

هر سٺي پروگرام کي انجام ڏيڻ لاءِ ان جي شرطن ۽ اسباب کي فراهم ڪرڻ کان علاوه ان جي مشڪلات کان آگاهي حاصل ڪرڻ ضروري آهي ته جئين مشڪلاتون هدف تائين پهچڻ کان رڪاوٽ نه بڻجن سگھن.

ان بناء تي ڪم ۽ ڪوشش جي نتيجي تائين پهچڻ لاءِ اهڙين شين کي پنهنجي رستي تان صاف ڪريو جيڪي توهان جي ڪمن ۽ ڪوششن جي نتيجي کي تباه ۽ ختم ڪري ڇڏينديون آهن. هي به ممڪن آهي ته ڪا هڪ غلطي توهان جي سڄي محنت تي پاڻي ڦيري ڇڏي.

اڪثر ماڻهون پنهنجن مقصدن تائين پهچڻ لاءِ محنت ۽ جستجو ڪندا آهن پر ان جي باوجود به انهن کي فقط ڏکن ۽ مصيبتن کانسواءِ ڪجھ ناهي ملندو.

امير المومنين حضرت علي عليه السلام فرمائن ٿا:

 رُبَّ سَاعٍ   فِيمَا   يَضُرُّه[2].

ڪڏهن ڪڏهن ڪو ڪم ۾ ڪوشش ڪندو ته آهي پر ان کي نقصان پهچندو آهي.

جيڪڏهن اسان هي چاهيون ٿا ته اسان جيڪو ڪم انجام ڏنو آهي اهو پنهنجي مقصد تائين پهچي ۽ اسان ان ڪم کي انجام ڏيڻ لاءِ جيڪي تڪليفون برداشت ڪيون آهن اهي بي نتيجا نه ٿين ته اسان کي ان ڪم جي راهه ۾ وڇايل رڪاوٽ وارين شين کان آگاه ٿڻو پوندو

هاڻي اسان نموني طور ضروري ڪمن جي راهه ۾ وڇايل رڪاوٽن ۽ مانع شين منجھان ٻن اهم شين کي ذڪر ڪيون ٿا: