(5)

زيارت ائمّه عليهم السلام

اين زيارت از حضرت امام رضا عليه السلام روايت شده است.

سيّد رحمه الله فرموده: هرگاه خواستى يكى از امامان ‏عليهم السلام را زيارت كنى، در كنار ضريح‏ منوّر او بايست و بگو:

اَلسَّلامُ عَلَى الْقآئِمينَ مَقامَ الْأَنْبِيآءِ، اَلْوارِثينَ عُلُومَ الْأَصْفِيآءِ، اَلسَّلامُ عَلَى خُلَفآءِ اللَّهِ وَخُلَفآءِ رَسُولِهِ، اَلسَّلامُ عَلَيْكُمْ يا مَنْ هُمْ زِمامُ الدّينِ، وَنِظامُ الْمُسْلِمينَ، وَصَلاحُ الدُّنْيا، وَعُدَّةُ الْمُؤْمِنينَ.

   اَلسَّلامُ عَلَيْكُمْ يا أَصْلَ الْإِسْلامِ النَّامي، وَفَرْعَهُ السَّامي، اَلسَّلامُ‏ عَلَيْكُمْ يا مَنْ بِهِمْ تَمامُ الصَّلاةِ وَالزَّكاةِ وَالصِّيامِ وَالْحَجِّ وَالْجِهادِ، وَتَوَفُّرِ الْفَيْ‏ءِ وَالصَّدَقاتِ، وَإِمْضآءِ الْحُدُودِ الْمُسَمَّياتِ، وَالْأَحْكامِ‏ الْمُبَيَّناتِ.

   اَلسَّلامُ عَلَيْكُمْ يا مَنْ بِهِمْ تُمْنَعُ الثُّغُورُ وَالْأَطْرافُ، وَتَجْري اُمُورُ الْخَلْقِ بِإِمامَتِهِمْ عَلَى الْقَصْدِ وَالْإِنْصافِ، اَلسَّلامُ عَلَيْكُمْ أَيُّهَا الْمُحَلِّلُونَ ‏حَلالَ اللَّهِ، وَالْمُحَرِّمُونَ حَرامَ اللَّهِ، وَالْمُقيمُونَ حُدُودَ اللَّهِ، وَالذَّابُّونَ عَنْ‏ دينِ اللَّهِ، وَالدَّاعُونَ إِلى سَبيلِ اللَّهِ، بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ، وَالْحُجَّةِ الْبالِغَةِ.

   اَلسَّلامُ عَلَيْكُمْ يا مَنْ فَضْلُهُمْ كَالشَّمْسِ الْمُضيئَةِ الطَّالِعَةِ، اَلْمُجَلَّلَةِ بِنُورِهَا الْعالَمُ، وَهِيَ فِي الْاُفُقِ بِحَيْثُ لاتَنالُهَا الْأَيْدي وَالْأَبْصارُ.

   اَلسَّلامُ عَلَيْكُمْ أَيُّهَا الْبُدُورُ الْمُنيرَةُ، وَالسُّرُجُ الزَّاهِرَةُ، وَالْأَنْوارُ السَّاطِعَةُ، وَالنُّجُومُ الْهادِيَةُ، في غَياهِبِ الدُّجا، وَطُرُقِ الْبَلَدِ الْقَفْرِ، وَلُجَجِ الْبِحارِ.

   اَلسَّلامُ عَلَيْكُمْ يا مَنْ حُبُّهُمْ كَالْمآءِ الْعَذْبِ عَلَى الظَّمآءِ، وَالْغَذآءِ الْمَري‏ءِ، اَلنَّافِعِ عَلَى الطُّوى، اَلدَّالُّونَ عَلَى الْهُدى، وَالْمُنْجُونَ مِنَ‏ الرَّدى، وَالنَّارِ عَلَى الْيَفاعِ لِمَنِ اهْتَدى وَاصْطَلى.

   اَلسَّلامُ عَلَى الْأَدِلّاءِ فِي الْمَهالِكِ، اَلْمُفارِقُ لَهُمْ هالِكٌ، وَاللّازِمُ لَهُمْ ‏لاحِقٌ. اَلسَّلامُ عَلى مَنْ عُلُومُهُمْ كَالسَّحابِ الْهاطِلِ، وَالْغَيْثِ الْماطِرِ، وَالسَّمآءِ الظَّليلَةِ، وَالْأَرْضِ الْبَسيطَةِ، وَالْعَيْنِ الْغَزيرَةِ، وَالْغَديرِ وَالرَّوْضَةِ.

   اَلسَّلامُ عَلَيْكُمْ يا مَنْ هُمْ كَالْأَمينِ الرَّفيقِ، وَالْوالِدِ الشَّفيقِ، وَالْاُمّ‏ الْبَرَّةِ بِالْوَلَدِ الصَّغيرِ. اَلسَّلامُ عَلَيْكُمْ يا فَرَجَ الْعِبادِ فِي الدَّاهِيَةِ، وَحُجَّتُهُمُ ‏الْواضِحَةُ الشَّافِيَةُ. اَلسَّلامُ عَلَيْكُمْ يا اُمَنآءَ اللَّهِ في خَلْقَهِ، وَحُجَّتَهُ عَلى عِبادِهِ، وَخُلَفآءَهُ في أَرْضِهِ. اَلسَّلامُ عَلَيْكُمْ أَيُّهَا الدُّعاةُ إِلَى اللَّهِ، اَلذَّابُّونَ ‏عَنْ حَريمِ اللَّهِ.

   اَلسَّلامُ عَلَى الْمُطَهَّرينَ مِنَ الذُّنُوبِ، اَلْمُبَرَّئينَ مِنَ الْعُيُوبِ. اَلسَّلامُ ‏عَلَى الْمَخْصُوصينَ بِالْعِلْمِ الْمَلْهُومِ، وَالْحِلْمِ الْمَعْلُومِ، وَالْفَضْلِ كُلِّهِ، وَأَهْلِ الْخَيْرِ وَالْبَذْلِ.

   اَلسَّلامُ عَلَيْكُمْ يا نِظامَ الدّينِ، وَعِزَّ الْمُسْلِمينَ، وَغَيْظَ الْمُنافِقينَ، وَبَوارَ الْكافِرينَ. اَلسَّلامُ عَلى مَنْ لايُدانيهِمْ في فَضْلِهِمْ أَحَدٌ، وَلايُوجَدُ في وِلايَتِهِمْ بَدَلٌ.

   اَلسَّلامُ عَلَى السَّادَةِ الْمَيامينِ، وَمَنْ عَجَزَتْ عَنْ ذِكْرِ فَضْلِهِمُ الْبُلَغآءُ، وَقَصُرَتْ عَنْ إِدْراكِهِمُ الْفُصَحآءُ، وَتَحَيَّرَتْ في نَعْتِ فَضْلِهِمُ الْخُطَبآءُ، وَلَمْ تَنْتَهِ إِلَيْهِ الْحُكَمآءُ، وَتَصاغَرَتْ عَنْ قَدْرِهِمُ الْعُظَمآءُ. اَلسَّلامُ عَلى مَنْ هُمْ كَالنُّجُومِ مِنْ يَدِ الْمُتَناوِلِ. اَلسَّلامُ عَلَى الْعُلَمآءِ الَّذينَ لايَجْهَلُونَ، وَالدُّعاةِ الَّذينَ لايَنْكِلُونَ.

   اَلسَّلامُ عَلى مَعْدِنِ الْقُدْسِ وَالطَّهارَةِ، وَالنُّسُكِ وَالزَّهادَةِ، وَالْعِلْمِ‏ وَالْعِبادَةِ. اَلسَّلامُ عَلَى الْمُخْصُوصينَ بِدَعْوَةِ الرَّسُولِ، وَنَسْلِ الطُّهْرِ الْبَتُولِ.

   اَلسَّلامُ عَلى مَنْ لايَسْبِقُهُمْ أَحَدٌ في نَسَبٍ، وَلايُدانيهِمْ في حَسَبٍ، اَلْبَيْتُ مِنْ قُرَيْشٍ، وَالذَّرْوَةُ مِنْ هاشِمٍ، وَالْعِتْرَةُ مِنَ الرَّسُولِ، وَالرِّضا مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ، شَرَفُ الْأَشْرافِ، وَالْفَرْعُ مِنْ بَني عَبْدِ مَنافٍ.

   اَلسَّلامُ عَلَى الْمُصْطَفَيْنَ بِالْإِمامَةِ، اَلْعُلَمآءِ بِالسِّياسَةِ، اَلْمُفْتَرَضينَ ‏الطَّاعَةِ، اَلسَّلامُ عَلى مَنِ اخْتارَهُمُ اللَّهُ تَعالى لِلْإِمامَةِ، وَشَرَحَ صُدُورَهُمْ‏ لِذلِكَ، وَأَوْدَعَ قُلُوبَهُمْ يَنابيعَ الْحِكْمَةِ، فَلَمْ يَعْيَوْا بِجَوابٍ، وَلَمْ يَقْصُرُوا عَنْ صَوابٍ.

   اَلسَّلامُ عَلَيْكُمْ أَيُّهَا السَّادَةُ الْمَعْصُومُونَ الْمُؤَيَّدُونَ، اَلْمُوَفَّقُونَ ‏الْمُسَدَّدُونَ، اَلسَّلامُ عَلَيْكُمْ يا مَنْ أَمِنُوا الْعِثارَ وَالزَّلَلَ، وَالْخَطَأَ وَالْخَطَلَ، اَلشُّهَدآءُ عَلَى الْخَلْقِ، وَالْاُمَنآءُ عَلَى الْحَقِّ.

   اَلسَّلامُ عَلَيْكُمْ وَعَلى ابآئِكُمُ الْأَكْرَمينَ، اَلَّذينَ اتاهُمُ اللَّهُ فَضْلَهُ، وَهَدى ‏بِهِمْ سُبُلَهُ، وَأَوْضَحَ بِهِمْ مِنَ الدّينِ مَنْهَجَهُ، وَافْتَتَحَ بِهِمْ مُقَفَّلَهُ وَمُرْتَجَهُ، «ذلِكَ فَضْلُ اللَّهِ يُؤْتيهِ مَنْ يَشآءُ وَاللَّهُ ذُوالْفَضْلِ الْعَظيمِ»(5)، وَرَحْمَةُ اللَّهِ‏ وَبَرَكاتُهُ.

سلام بر كسانى كه در جايگاه انبياء ايستاده ‏اند، و وارث علوم برگزيدگان هستند، سلام بر جانشيان خداوند و جانشينان رسول او، سلام بر شما اى كسانى كه شيرازه دين، و نظم‏ دهنده امور مسلمين، و درستى وضع دنيا، و باعث سرافرازى اهل ايمان هستيد سلام بر شما اى اصل و اساس و ريشه اسلام بالنده و رشدكننده، و شاخه بالا رفته و سر بر فلك كشيده آن. سلام بر شما اى كسانى كه تماميّت نماز و زكات و روزه و حجّ‏ و جهاد و كامل بودن آن‏ها و برقرار بودن‏ شان، و پس ‏اندازكردن غنائم و دريافت وجوهات، و امضاء و اجراى حدود معيّن‏ شده، و احكام بيان ‏شده به وسيله ايشان است. سلام بر شما اى كسانى كه به سبب آن‏ها كناره‏ ها و مرزهاى شهرها حفظ مى ‏شود، و كارهاى مردمان با امامت و پيشوائى ايشان بر مبناى عدل و اعتدال و انصاف جريان پيدا مى‏ كند. سلام بر شما اى حلال كنندگان حلال خدا، و حرام‏ كنندگان حرام خدا، و اقامه‏ كنندگان حدود الهى، و دفاع كنندگان از دين خدا، و دعوت‏ كنندگان به راه خدا با حكمت و پند و اندرز نيكو، و حجّت رسا و برهان قاطع. سلام بر شما اى كسانى  كه از نظر فضيلت مانند خورشيد روشنى ‏بخش آشكاريد، كه به نور خود جهان را روشن ساخته، و در افقى است كه از حيث بلندى و ارتفاع دست كسى به آن نمى‏ رسد و از جهت زيادى نور هيچ چشمى قدرت ديدن آن را ندارد. سلام بر شما اى ماه‏هاى تابان (شب چهارده)، و چراغ ‏هاى فروزان، و نورهاى درخشان، و ستارگان هدايتگر، در شدّت تاريكى‏ هاى شب، و راههاى شهرهاى كوير بى ‏آب و علف، و عمق‏هاى درياها. سلام بر شما  اى كسانى كه دوستى و محبّتشان مانند آب شيرين گوارا در حال تشنگى، و غذاى گوارا و نافع در زمان گرسنگى است، شما راهنما و راهبر راه هدايت، و نجات ‏بخش از فروافتادن و هلاكت، و همچون آتش روى تپّه و بلندى نشان ‏دهنده راه براى كسى كه راه را بجويد، و كانون حرارت هستيد براى آنكه بخواهد گرم شود. سلام بر راهنمايان در پرتگاههاى هلاكت، آنكه از شما جدا گردد هلاكت او حتمى است، و آنكه همراه شما و ملازم ركاب شما باشد به مقصود مى‏ رسد و به حق مى‏ پيوندد. سلام بر كسانى كه‏ علم و دانش ايشان همانند ابر بارنده و باران پيوسته روان، و آسمان سايه ‏افكن، و زمين گسترده، و چشمه ‏اى جوشنده، و بِركه و بستان است. سلام بر شما اى كسانى كه ايشان مانند امانتدارى نرم خو و مداراكننده، و همچون پدرى مهربان و دلسوز، و به منزله مادرى نيكوكار براى بچّه صغير و كوچك هستند. سلام بر شما اى گشايش بندگان در سختى‏ هاى عظيم، و حجّت آشكار و قاطع و قانع ‏كننده ايشان. سلام بر شما اى امينان الهى در ميان مردم، و حجّت او بر بندگانش، و جانشينان او در روى زمين. سلام بر شما اى‏ دعوت‏ كنندگان مردم به سوى خدا، دفاع ‏كنندگان از حريم پروردگار (كه آن را از ورود نامحرمان و نااهلان حفظ مى‏ كنيد). سلام بر پاك‏ شدگان از گناهان،  و مبرّا شدگان از هر گونه عيب. سلام بر مخصوصان به علم الهى الهامى، و بردبارى معروف و شناخته ‏شده، و تمام فضل و فضيلت، و اهل خير و خوبى و بذل و بخشش. سلام بر شما اى سامان ‏دهندگان دين، و مايه عزّت مسلمانان، و خشم منافقان، و هلاكت و نابودى كافران. سلام بر شما كه هيچ‏كس در فضيلت هم ‏سطح‏ شما نيست و به شما نزديك نمى ‏گردد، و در ولايت و سرپرستى براى شما جايگزين يافت نمى‏ شود. سلام بر سروران خجسته، و كسانى كه از ذكر فضيلت شما اشخاص بليغ - كه به خوبى مى ‏توانند مقصود خويش را با گفتارشان برسانند - عاجز و ناتوانند، و از ادراك آن سخن ‏پردازان، نارسا و از توصيف فضل شما، خطيبانِ سخن ‏سرا سرگردانند، و حكيمان به سوى آن راه نمى ‏يابند، و بزرگان (بشر) در برابر قدر و منزلت شما كوچك‏ اند. سلام بر كسانى كه همچون ستاره از دسترس به دوريد. سلام بر عالمانى كه نادانى نداريد، و دعوت ‏كنندگانى كه ترس و ضعف نداريد، و هرگز كنار نمى‏ كشيد. سلام بر كانون قدس و پاكى، و طاعت و زهد و علم و عبادت. سلام بر مخصوصان به دعوت رسول، و نژاد پاك (حضرت زهراى) بتول. سلام‏ بر كسانى كه هيچ‏كس از نظر اصالت نسبى بر شما پيشى نگرفته، و از جهت كرامت و شرافت با شما برابرى نمى ‏كند، (شما) از قبيله شرافتمند قريش، و از نسل شريف و بزرگوار هاشم، و از عترت پيامبر، و مورد رضا و خشنودى خداوند عزيز و والا، از هر شريفى شريف‏تر، و جداشده از عبد مناف هستيد. سلام بر برگزيدگان به امامت، آگاهان به تدبير امور جامعه و مصلحت ‏انديشى، و واجب‏ گشتگان اطاعت. سلام بر كسانى كه خداوند تبارك و تعالى آنان را براى امامت اختيار فرمود، و براى آن شرح صدر و تحمّل لازم را به آنان مرحمت كرد، و چشمه‏ هاى جوشان حكمت را در قلوبشان به وديعه نهاد، لذا هرگز در پاسخ هيچ سؤالى درمانده نمى‏ شوند، و هيچگاه به خطا نمى ‏روند. سلام بر شما اى سرورانى كه از هر گونه اشتباهى مصون و همواره مورد تأييد و يارى پروردگار، موفّق و استواريد. سلام‏ بر شما اى كسانى كه از هر گونه خطا و لغزش، و اشتباه و گول ‏خوردن ايمن هستيد، گواهان بر همه خلق، و امينان بر حقّ. سلام بر شما و بر پدران گرامى شما؛ آنانى كه خداوند فضل خويش را به آن‏ها مرحمت فرموده، و به وسيله ايشان راههاى هدايت را نشان داده، و شيوه پيمودن دين را به وسيله آنان آشكار ساخته، و درها و دروازه‏هاى بسته را به سبب آنان گشوده است. (اين، فضل و بخشش خدا است به هر كس بخواهد عنايت مى‏ كند، و خداوند داراى فضل و بخشش بسيار است)، و رحمت خدا و بركات او بر شما باد.

سپس ضريح را ببوس و نماز زيارت و نمازهاى ديگرى كه مى‏ خواهى بخوان، پس از آن براى آنچه دوست دارى دعا كن و از خدا بخواه و بگو:

يا شامِخاً في بُعْدِهِ، يا رَئُوفاً في رَحْمَتِهِ، يا مُخْرِجَ النَّباتِ، يا مُحْيِيَ ‏الْأَمْواتِ، يا ظَهْرَ اللّاجينَ، يا جارَ الْمُسْتَجيرينَ، يا أَسْمَعَ السَّامِعينَ، ياأَبْصَرَ النَّاظِرينَ، يا صَريخَ الْمُسْتَصْرِخينَ.

   يا عِمادَ مَنْ لا عِمادَ لَهُ، يا سَنَدَ مَنْ لا سَنَدَ لَهُ، يا ذُخْرَ مَنْ لا ذُخْرَ لَهُ، يا حِرْزَ الضُّعَفآءِ، يا كَنْزَ الْفُقَرآءِ، يا عَظيمَ الرَّجآءِ، يا مُنْقِذَ الْغَرْقى، يامُحْيِىَ الْمَوْتى، يا أَمانَ الْخآئِفينَ، يا إِلهَ الْعالَمينَ، يا صانِعَ كُلِّ مَصْنُوعٍ، يا جابِرَ كُلِّ كَسيرٍ، يا صاحِبَ كُلِّ غَريبٍ.

   يا مُونِسَ كُلِّ وَحيدٍ، يا قَريباً غَيْرَ بَعيدٍ، يا شاهِدَ كُلِّ غايِبٍ، يا غالِباً غَيْرَ مَغْلُوبٍ، يا حَيُّ حينَ لا حَيَّ، يا مُحْيِيَ الْمَوْتى، يا حَيُّ لا إِلهَ إِلّا أَنْتَ، بَديعُ السَّماواتِ وَالْأَرْضِ، أَنْتَ الْقآئِمُ عَلى كُلِّ نَفْسٍ بِما  كَسَبَتْ، سپس براى آنچه مى ‏خواهى دعا نما.(6)

اى بلندمرتبه در دورى‏اش؛ اى مهربان در رحمتش؛ اى بيرون ‏آورنده گياه؛ اى زنده ‏كننده مردگان؛ اى پشتيبان پناهندگان؛ اى پناهنده حمايت‏ طلبان؛ اى شنواتر از شنوندگان؛ اى بيناتر از بينندگان؛ اى فريادرس دادخواهان؛ اى تكيه ‏گاه كسى كه تكيه‏ گاه ندارد؛ اى پشتوانه كسى كه پشتوانه‏ اى براى او نيست؛ اى اندوخته كسى كه اندوخته ‏اى براى او نيست؛ اى حافظ و نگهدار ناتوانان؛ اى گنج تهيدستان؛ اى اميد بزرگ؛ اى نجات‏ دهنده غرق‏ شدگان؛ اى زنده‏ كننده مردگان؛ اى ايمنى ‏بخش بيمناكان؛ اى معبود جهانيان؛ اى سازنده هر ساخته ‏شده؛ اى التيام ‏بخش هر شكسته؛ اى همراه هر غريب؛ اى همدم هر تنها؛ اى نزديكى كه دور نيستى؛ اى گواه هر پنهان؛ اى چيره ‏اى كه چيزى بر او چيره نيست؛ اى زنده هنگامى كه زنده ‏اى نبوده؛ اى زنده ‏كننده مردگان؛ اى زنده كه معبودى جز تو نيست؛ كه پديدآورنده آسمان‏ها و زمينى، تو حسابگر هر كس به  آنچه انجام داده و  به دست  آورده  هستى.

---

5) سوره جمعه، آيه 4.

6) مصباح الزائر: 485، بحار الأنوار: 187/102، روضة الأذكار (مخطوط): 95.